Protomartyr / Es

Vera  Groningen  30/10/2023

Text: © Teun Westerhof   Fotografie ©Jan Westerhof

Een dubbele Vera Poll winnaar die wederom het Groninsche podium aandoet, bijgestaan door genoten in het postpunkgenre uit Engeland. Dat belooft deze druilerige herfstavond zeer warm te eindigen. Protomartyr, die dus in 2016 en 2017 de Vera poll wonnen, brengen hun melancholische postpunk sound vanavond naar Nederland. Daarna zullen ze het land weer achterlaten in de galmen van hun feedback. Bijgestaan worden ze door Es, postpunk recht uit London dat, naast een goede warming up, een mooie vergelijking is voor de ontwikkeling van de britse en amerikaanse postpunk sound.

Al onderwijl het wachten word de zaal warm gedraaid door gelijksoortige muziek als de bands, weldoordacht door DJ Diskonoir . Tevens tussen de bands door houd hij de sfeer goed gaande.

Es

Dit Britse vrouwelijke viertal start de show met een duidelijke focus op bass, synths en drum. Een bewijs dat gitaren niet per se nodig zijn voor (post)punk. Met korte, explosieve nummers knalt de band door haar set. De band speelt gecontroleerd, waar de zangeres een stuk losser voelt. Als door een megafoon lijkt ze haar teksten te schreeuwen alsof ze op een protestmars staat.

Wie naar Es luisterd zal ongetwijfeld al snel vallen voor de catchy bassriffjes en uitspattende synthesisergalmen. De bassiste lijkt bijna in gedachten verzonken, maar haar geluid staat pal op de voorgrond met de zang en de synths. Synths die ergens klinken alsof ze uit de jaren 80 popmuziek komen en ergens klinken alsof ze uit een vieze kelder komen, kortom perfect voor postpunk. Dan is er nog niet gesproken over de drummer die vol overgave het stevige skelet bied voor de explosieve nummers. De zangeres - met de beste bedoelingen schreeuweres te noemen - is ondertussen de eyecatcher van het podium. In het groen steekt ze goed af tussen de band terwijl ze het podium eigen maakt en met elk nummer zelfverzekerder haar teksten vol overgave door de zaal laat gaan.

Es klinkt als (post)punk, ze zouden zowel in de jaren 70 met de Stooges op het podium kunnen als nu met Protomartyr. Her en der zijn zelfs wat hints van progresieve en stoner rock te bespeuren. Es is soms onverstaanbaar, soms helder als de nacht in hun boodschap. Soms boos en vol agressie, soms bijna groovy en vrolijk. Wat Es niet is is stil. Maar een ding is zeker, en dat is dat de dames van Es weten hoe ze muziek moeten maken. 

Protomartyr

Een concert 2 jaar in die boeking is dan eindelijk hier. Protomartyr doet eindelijk weer eens Vera aan waar ze voorheen zo geliefd waren. Groningen is tevens hun enige Nederlandse stop in hun huidige tour. 

Snel staat de band klaar op een bijna leeg podium. En dan begint de Detroitse donder. Een muur van geluid vult de leegte van het podium en klink door de oren van een uitverkochte zaal. 

Onaangekondigt begint de band te spelen. Dubbel op de gitaar, een bas en een drum bieden de bodem waarom de "zanger" haast ongeintreseerd de zaal in praatzingt en schreeuwt. Uiteraard bijgestaan door bier. Ruimte voor applaus laat de band niet, want terwijl het publiek begint te klappen dramt het volgende nummer door de drukke zaal.

Protomartyr klinkt als postpunk met sterke invloeden van noise en alternative, maar ergens ook wel vleugjes van doomer, stoner en hardrock. Herhaaldelijke luidde gitaarrifs domineren de avond. De dubbelle gitaargalm leent zichzelf echter vanavond niet voor moeilijke solos. Maar hypnotiserende drones en headbangengende riffs. 

De drummer is tijdens zijn rappe ritmes niet op fouten te bespeuren en bied samen met de bassist een losse toch strakgespeelde maat voor de rest van de band. Wellicht beschrijft dat Protomartyr ook, de band voelt los en geimproviseerd maar spelen ondertussen naar gehoren geheel gesmeerd. En dat met ladingen pedals op de vloer en een gitarist die ondertussen ook nog eens de synthesisers erbij pakt. Nogmaals bewijs dat postpunk niet alleen op de gitaar hoeft.

Protomartyr voelt vol energie. Boze energie maar geen idee op wie. Blije energie maar geen idee waarom. De band straalt simpelweg energie uit, wat het niet verwonderlijk maakt dat ze een geheel uitverkocht Vera aan het bewegen krijgen. Soms tussen de nummers door laat de zanger toch de ruimte voor wat Amerikaanse humor. Een seconde adempauze voor hem en het publiek tussen eindeloos headbangen op daverend gedreun op de drum en goddeloos geslag op de gitaar. Een seconde adempauze die steeds weer de muur van geluid die dit vijftal weet te produceren doet waarderen.

Protomartyr heeft de Vera poll al tweemaal eerder gewonnen. En als ze nog een show als vanavond in Vera gaan geven kunnen ze heel goed nog een derde keer winnen.

En het is ze gegund.

The Homesick

Stipt op tijd begint The Homesick herrie te maken. Met zijn 3en, veel toetsen en knoppen en een drummer komen ze vanavond hun nieuwe self-titled album presenteren.

Dit album zou met afstand anders zijn dan hun vorige werken. Eerder kenmerkte The Homesick zich met poppy postpunk en gitaargedonder, de gitaren zijn verruilt voor synthesizers, keyboards en effecten. De postpunk is verwisseld voor dark dancewave. Uptempo dansbare beats met vage gedateerde maar toch catchy effecten domineren de avond. Hier overheen zingen en roepen de beide zangers met veel reverb de setlist door. Een setlist die zowel in een jaren 80 tribute avond past als op een technopodium. Een sound die zowel klinkt als dark synthpop, newwave en electronica. En hieronder klinkt nog, als vertrouwd, het ritme van een snoeiharde en gigantisch goede drummer.

Ondertussen klinkt deze nieuwe sound gewoon in Vera voor een volle zaal. Een zaal die constant in beweging was van de bouncende beats. Zo ook de heren zelf. Dansend achter de toetsen en drijvend in het zweet lijken ze zichzelf geheel overgeheven te hebben aan het ritme. Alhoewel de muziek zeer dansbaar en speels is, zit er ook een randje luguberheid aan de klank. De dancepop en synthwave van The Homesick heeft natuurlijk als vertrouwd alsnog een noise randje. Dat vleugje dat The Homesick zichzelf maakte is nog steeds aanwezig ondanks de andere sound. 

We wisten al dat The Homesick bestond uit experimentele Friezen. Een groep die van een gitaar gefocuste postpunk sound naar een synthpop sound gaat, en het doet werken, is een groep waar op gelet moet worden. Maar van The Homesick wisten we dat al. Hopelijk zijn de mannen nog lang niet klaar met experimenteren, want wat ze maken werkt gewoon. Ze tonen zich breder dan een genre, en de muzikale wereld wacht gespannen af op wat ze nog meer zullen brengen.

Maar vergeet in de tussentijd vooral niet te luisteren naar "The Homesick" van "The Homesick". Dark dansbare dancewave, (te) gekke effecten en gewoon heel veel talent op een draaibare plaat of streaming service naar keuze.